Τετάρτη 10 Νοεμβρίου 2010

ΦΕΤΟΣ ΔΙΑΒΑΣΑΜΕ

Μάρκους Ζούσακ, Η κλέφτρα των βιβλίων
Κείμενα μέσα στα κείμενα: Επιστολές

Μαρούλας Κλιάφα, Ο δρόμος για τον Παράδεισο είναι μακρύς
Αγγελικής Βαρελλά, Καλημέρα Ελπίδα
Σαραντίτη Ελένη , Κάποτε ο κυνηγός
Πέτροβιτς – Ανδρουτσοπούλου Λ., Λάθος, κύριε Νόιγκερ
Γιοστέιν Γκάαρντερ, Κλάους Χάγκερουπ, Η Μαγική Βιβλιοθήκη

Κείμενα μέσα στα κείμενα

Βιβλία μέσα σε βιβλία:

Μίχαελ Έντε, Ιστορία χωρίς τέλος
Γιοστέιν Γκάαρντερ, Ο κόσμος της σοφίας, μυθιστόρημα για την ιστορία της φιλοσοφίας
Ιουλίτας Ηλιοπούλου, (κειμ.), Κόττη Γ., (εικονογρ.), Τι ζητάει ο Ζήνων

Βιβλία για τις βιβλιοθήκες:


Jeanette Winter H Βιβλιοθηκάριος της Βασόρας, Μια αληθινή ιστορία από το Ιράκ
Ζόραν Ζίβκοβιτς Η βιογραφία ενός βιβλίου
Συλλογικό, Περί βιβλιοθηκών
Μικέλ Μπίρκεγκορ, Το βιβλιοπωλείο των σκιών

Κείμενα μέσα στα κείμενα. Ημερολόγια:

Τίγκα Τ.,Η εποχή των υακίνθων
Φρανκ Ά., Το ημερολόγιο της Άννας Φρανκ

Alberto Manguel, Η ιστορία της ανάγνωσης

ΛΕΣΧΗ ΑΝΑΓΝΩΣΗΣ 2009-2010

Η Λέσχη Ανάγνωσης του Σχολείου μας λειτούργησε φέτος για δεύτερη φορά στο χώρο της Σχολικής Βιβλιοθήκης. Οι συναντήσεις μας γίνονταν κάθε Τρίτη μεσημέρι και διαρκούσαν δύο διδακτικές ώρες περίπου. Στη λέσχη συμμετείχαν παιδιά από όλες τις τάξεις, η συμμετοχή ήταν προαιρετική και ο τρόπος με τον οποίο λειτουργούσε η ομάδα αρκετά ευέλικτος. Το κοινό μας στοιχείο ήταν η αγάπη για τη Λογοτεχνία.
Αυτή τη σχολική χρονιά, 2009-2010 ασχοληθήκαμε με το θέμα: «Βιβλία για τα βιβλία, τις βιβλιοθήκες και την ανάγνωση». Κατά τις πρώτες μας συναντήσεις μέσα από παραστάσεις αναγνωστών, βιβλίων και βιβλιοθηκών από πίνακες ζωγραφικής και αναφορά στη σχέση του καθένα μας με τα βιβλία προβληματιστήκαμε για τη σημασία των βιβλίων, των βιβλιοθηκών και της ανάγνωσης στη ζωή μας και αποφασίσαμε να διερευνήσουμε πώς το θέμα αυτό αναπαριστάται στη λογοτεχνία.
Στόχος του προγράμματος ήταν καταρχήν η καλλιέργεια της φιλαναγνωσίας και η ανάπτυξη της θετικής στάσης απέναντι στο βιβλίο. Επιλέγοντας βιβλία της θεματικής που προαναφέρθηκε συνειδητοποιήσαμε ότι τα βιβλία δεν είναι απλώς αντικείμενο ανάγνωσης, αλλά και σύμβολα της πνευματικής υπόστασης του ανθρώπου, τόπος γνωριμίας και συνεπαφής τους. Παράλληλα ευαισθητοποιηθήκαμε απέναντι στο θέμα της δημιουργίας ενός βιβλίου, στο ρόλο των βιβλιοθηκών και προβληματιστήκαμε για τη λειτουργία της ανάγνωσης ως στοιχείου της μυθοπλασίας. Εξερευνώντας τους τρόπους με τους οποίους προσεγγίζεται το θέμα μέσα στη λογοτεχνία αποκτήσαμε επίγνωση της αναγνωστικής διαδικασίας. Συγκεκριμένα επιχειρήσαμε τη γνωριμία με λογοτεχνικά είδη που σχετίζονται, αναφέρονται, υποστηρίζουν και υμνούν την προσφορά των βιβλίων και των βιβλιοθηκών στον πολιτισμό αλλά και στον καθένα ξεχωριστά, αλλά και στηλιτεύουν τις προσπάθειες χειραγώγησης της κυκλοφορίας των βιβλίων και τις προσπάθειες λογοκρισίας. Μέσα από τα κειμενικά είδη, όπου προεξάρχουσα ήταν η διαδικασία της ανάγνωσης (επιστολικά μυθιστορήματα, βιβλία μέσα σε βιβλία κλπ) κληθήκαμε να συνειδητοποιήσουμε, ανακαλώντας τα δικά μας βιώματα από τις δικές μας ιδιωτικές αναγνώσεις, τη διαδραστική σχέση αναγνώστη – κειμένου.
Όπως και την προηγούμενη χρονιά, αποφασίσαμε να υπάρχει ένα βιβλίο το οποίο θα αποτελεί αντικείμενο ανάγνωσης σε κάθε συνάντηση, ενώ παράλληλα ο καθένας από μας διάλεγε ένα βιβλίο από τα προτεινόμενα για να το διαβάσει, να το παρουσιάσει στην ομάδα και να γίνει συζήτηση πάνω σ’ αυτό. Αποτέλεσμα αυτής της δραστηριότητας είναι το έντυπο Μιλώντας για βιβλία στο οποίο παρουσιάζουμε τις εργασίες μας.
Αρχικά διαβάσαμε το βιβλίο της Jeanette Winter H Βιβλιοθηκάριος της Βασόρας, Μια αληθινή ιστορία από το Ιράκ, (τίτλος πρωτοτύπου The Librarian of Basora, κειμ. εικ. Jeanette Winter, 2005), μεταφρ. Γ. Παπαδόπουλος, εκδ. Κ. Παπαδόπουλος, Αθήνα 2007, το οποίο αν και απευθύνεται σε μικρότερες ηλικίες μας βοήθησε στην κατανόηση του ρόλου των βιβλίων στον πολιτισμένο και ειρηνικό κόσμο. Ακόμα, ανατρέξαμε στο βιβλίο του Alberto Manguel, Η ιστορία της ανάγνωσης, μεταφρ. από τα αγγλικά Λύο Καλοβύρνας, (τίτλος πρωτοτύπου, A history of reading, 1996) εκδ.οργαν. Λιβάνη «Νέα Σύνορα», Αθήνα 1997 και αναζητήσαμε θέματα για την ανάγνωση μέσα στο χρόνο, πώς δηλαδή οι αναγνωστικές μας συνήθειες εξελίχθηκαν διαχρονικά και συνειδητοποιήσαμε ότι από τη στιγμή που οι άνθρωποι μετέφεραν τις σκέψεις τους σε πάπυρο και πηλό, η πράξη της ανάγνωσης αποτελεί μέρος της ίδιας της ανθρώπινης υπόστασης.
Στις συναντήσεις μας όλη τη χρονιά διαβάσαμε το μυθιστόρημα του Μάρκους Ζούσακ Η κλέφτρα των βιβλίων μτφρ. Κώστιας Κοντολέων (τίτλος πρωτοτύπου The book thief, εκδ. Alfred A. Knopf, Νέα Υόρκη 2006), εκδ. Ψυχογιός, Αθήνα 2008.
Ακόμα, ασχοληθήκαμε με τα εξής βιβλία: Το επιστολικό μυθιστόρημα από το χώρο της ελληνικής παιδικής και νεανικής λογοτεχνίας της Μαρούλας Κλιάφα, Ο δρόμος για τον παράδεισο είναι μακρύς, και τα βιβλία των Αγγελικής Βαρελλά (κειμ), Σολομωνίδη -Μπαλάνου Έλλης (εικον.), Καλημέρα Ελπίδα, εκδόσεις Πατάκη, Αθήνα 2003 και Ελένης Σαραντίτη, Κάποτε ο κυνηγός, εκδ. Καστανιώτης, Αθήνα έκτη έκδοση 2004 (α΄ έκδ. 1996), των οποίων η ιστορία προωθείται και μέσω επιστολών, το μυθιστόρημα της Τούλας Τίγκα, Η Εποχή των Υακίνθων, (1993), Πατάκης, Αθήνα 2005 που έχει τη μορφή πλασματικού ημερολογίου, το Ημερολόγιο της Άννας Φρανκ και το μυθιστόρημα της Λ. Πέτροβιτς – Ανδρουτσοπούλου Λάθος, κύριε Νόιγκερ, Πατάκης, Αθήνα 2006 του οποίου μεγάλο μέρος της αφήγησης στηρίζεται σε κείμενα (αναφορές, σημειωματάρια και γράμματα).
Από το χώρο της ξενόγλωσσης εφηβικής λογοτεχνίας επιλέξαμε το βιβλίο των Γιοστέιν Γκάαρντερ, Κλάους Χάγκερουπ, Η Μαγική Βιβλιοθήκη, μετάφραση Ιάκωβος Κόπερτι, Εκδοτικός Οργανισμός Λιβάνη, Αθήνα 2002 του οποίου το πρώτο μέρος αποτελεί δείγμα επιστολικής γραφής, ενώ στο δεύτερο γίνεται αναφορά στη λειτουργία και το ρόλο των βιβλιοθηκών και το βιβλίο του Γιοστέιν Γκάαρντερ, Ο κόσμος της σοφίας, μυθιστόρημα για την ιστορία της φιλοσοφίας, μετφρ. Μαρία Αγγελίδου, εκδ. οίκος, Α.Α. Λιβάνη, Αθήνα 1994, ένα βιβλίο για τα βιβλία και την ιστορία του πνεύματος. Από το χώρο της ξενόγλωσσης λογοτεχνίας διαβάσαμε επίσης το μυθιστόρημα του Μικέλ Μπίρκεγκορ, Το βιβλιοπωλείο των σκιών, μετφρ. Λύο Καλοβύρνας, εκδ. Πατάκης, Αθήνα που αναφέρεται στο ρόλο των βιβλίων.
Επίσης μελετήσαμε τα βιβλία: του Μίχαελ Έντε, Ιστορία χωρίς τέλος, (1979), μεταφρ.:Καρθαίου Ρ. και Λάμπρου Λ. (Die Unendliche Geschichte),εκδόσεις Ψυχογιός, Αθήνα 2000, όπου ο ήρωας –αναγνώστης είναι ταυτόχρονα και ήρωας του βιβλίου που υπάρχει μέσα στο αρχικό βιβλίο, και των Ιουλίτας Ηλιοπούλου, (κειμ.), Κόττη Γ., (εικονογρ.), Τι ζητάει ο Ζήνων, εκδ., Ύψιλον, Αθήνα 2005, ένα από τα θέματα του οποίου είναι ο ρόλος των βιβλίων στη ζωή μας.
Στο βιβλίο Περί βιβλιοθηκών, εκδ. Άγρα,1993 εντοπίσαμε αποσπάσματα από έργα της ελληνικής και ξενόγλωσσης λογοτεχνίας, όπου γίνεται αναφορά στις βιβλιοθήκες και στο βιβλίο του Ζόραν Ζίβκοβιτς Η βιογραφία ενός βιβλίου(1999), μεταφρ. Σλάταν Κλάριτς, εκδ. Κέδρος 2006 παρακολουθήσαμε την ιστορία του βιβλίου ως τις ημέρες μας , όπως την αφηγείται το ίδιο το βιβλίο.
Ακόμα, στα πλαίσια του θέματός μας, αναζητήσαμε πληροφορίες για τη γραφή στην αρχαιότητα στην έκθεση του Αρχαιολογικού Μουσείου της Ρόδου (κτήριο Παλαιού Νοσοκομείου των Ιπποτών) στη μεσαιωνική πόλη της Ρόδου και πληροφορίες για τη βιβλιοθήκη της Ρόδου στην αρχαιότητα (στους ελληνιστικούς χρόνους). Σύμφωνα με τα πλούσια επιγραφικά ευρήματα, η βιβλιοθήκη της Ρόδου βρισκόταν στο χώρο του Γυμνασίου, που ήταν τόπος σωματικής άθλησης και πνευματικής καλλιέργειας, στην ακρόπολη (λόφο Μόντε Σμιθ), το σημαντικότερο αρχαιολογικό χώρο της αρχαίας πόλης της Ρόδου, στα ανατολικά του αρχαίου Σταδίου και του μικρού θεάτρου.
Σημαντικό επίσης, γεγονός για τη Λέσχη μας, αλλά και για όλο το σχολείο ήταν η συνάντησή μας με τη συγγραφέα και εικονογράφο Λήδα Βαρβαρούση στη βιβλιοθήκη του σχολείου μας. Η επίσκεψη οφείλετο σε πρωτοβουλία του Κέντρου Συγγραφέων και Μεταφραστών Ρόδου, το οποίο και αυτή τη χρονιά ευχαριστούμε.
Το πρόγραμμά μας εκπονήθηκε στα πλαίσια των Πολιτιστικών Προγραμμάτων Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, στις υπεύθυνες των οποίων κυρίες Εύη Καλλιγά και Μαρία Χαλκίτη Σύρμου, οφείλουμε ιδιαίτερες ευχαριστίες.
Ακόμα, ευχαριστούμε το διευθυντή του σχολείου μας κύριο Χρήστο Μαμμά για την αμέριστη συμπαράστασή του.
Ένας τελευταίος λόγος ευχαριστίας για τη συνάδελφο φιλόλογο Μέλπα Μαυριδή, της οποίας η συμβολή υπήρξε σημαντική για την εκπόνηση του προγράμματος και αυτής της χρονιάς. Της ευχόμαστε καλή σταδιοδρομία στη νέα της θέση ως υπεύθυνης της σχολικής βιβλιοθήκης του 3ου Γυμνασίου Ρόδου.
Ελπίζουμε την επόμενη χρονιά να συμμετέχουν στην ομάδα μας περισσότερα παιδιά που αγαπούν τα βιβλία και τη λογοτεχνία και θέλουν να μοιραστούν την αγάπη τους αυτή με τους υπόλοιπους.
Η ομάδα
Στην ομάδα συμμετείχαν οι μαθητές και οι μαθήτριες : Άννα-Μαρία Βολτατζή (Γ1), Κωνσταντίνα Γλυκιώτη (Γ1), Σέβα Διακοπαναγιώτη (Γ2), Ισλαμάη Ήρα (Γ1), Ισλαμάη Άλμπα (Γ1), Ελισάβετ Κάτρη (Γ2), Αστέριος Καράπαλης (Α3), Χριστίνα Λίτση (Γ1), και Σταύρος Διακοαναστασίου (Α2 ).

Υπεύθυνες καθηγήτριες
Λουκία Ορφανού, φιλόλογος,
Μαρίζα Χατζηλία, γαλλικής φιλολογίας, υπεύθυνη της σχολικής βιβλιοθήκης.

ΕΙΚΑΣΤΙΚΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ 2009-2010

Το πολιτιστικό πρόγραμμα «Εικαστικές Δράσεις και Παρεμβάσεις στο Σχολικό Χώρο» έχει γενικό στόχο την απελευθέρωση δυναμικής έκφρασης και αυτενέργειας σε συνεργατικά πλαίσια, λαμβάνοντας υπόψη τις ανάγκες της μαθητικής κοινότητας, τους προβληματισμούς των νέων και τη χωρική δομή της σχολικής μονάδας. Σε συνεργασία λοιπόν με τη σχολική βιβλιοθήκη μας, η οποία αποτελεί κύτταρο δραστηριοτήτων και συναντήσεων, συνδέσαμε την ιδέα παραγωγής εικαστικών εικόνων με αντικείμενα που άπτονται στη χρήση των βιβλίων μέσα από τη κατασκευή σελιδοδεικτών και μελετήσαμε ζωγράφους και καλλιτεχνικά ρεύματα. Επίσης καλλιεργήσαμε την κριτική μας σκέψη και τους εσωτερικούς μηχανισμούς έρευνας, εργαστήκαμε με υπευθυνότητα και συνεργατικό πνεύμα καθώς και ανατρέξαμε σε χώρους φαντασίας εφαρμόζοντας τις ιδέες μας. Τέλος, συμβουλευόμενοι διάφορες πηγές που μας βοήθησαν στην επίτευξη των στόχων μας, δημιουργήσαμε μεταξύ μας ένα κλίμα εμπιστοσύνης και άνεσης, στοιχεία πολύ σημαντικά στην εκπαιδευτική διαδικασία και αναπτύξαμε την συνδυαστική μας ικανότητα εφαρμόζοντας τις θεωρητικές μας γνώσεις στην πράξη. Μέσα από αυτή τη διαδικασία μάθαμε πώς να μαθαίνουμε, να παρατηρούμε και να δημιουργούμε.

ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΟΥ ΜΗΝΑ


ΖΑΝ-ΜΑΡΙ ΓΚΥΣΤΑΒ

ΛΕ ΚΛΕΖΙΟ


ΠΕΡΙΠΛΑΝΩΜΕΝΟ ΑΣΤΕΡΙ


ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Το καλοκαίρι του 1943, σε κάποιο μικρό χωριό της νότιας Γαλλίας που έχει μετατραπεί σε γκέτο για τους Εβραίους, η έφηβος Εσθήρ, ανακαλύπτει τι σημαίνει να είναι κανείς Εβραίος εν καιρώ πολέμου και βιώνει το φόβο, το θάνατο και την ταπείνωση. Μετά τη λήξη του πολέμου, μαζί με τη μητέρα της, επιβιβάζεται σ' ένα υπερφορτωμένο από κόσμο πλοίο, με προορισμό το νεοσύστατο κράτος του Ισραήλ, όπου θα ανακαλύψει τη θρησκεία και τη δύναμη της προσευχής. Φτάνοντας, θα συναντηθεί φευγαλέα, σαν μέσα σ' ένα όνειρο, με τη Νετζμά, ένα κορίτσι της ηλικίας της, που αναγκάζεται ως Παλαιστίνια να εγκαταλείψει τον τόπο της και να πάρει το δρόμο της εξορίας για κάποιο προσφυγικό καταυλισμό. Η Εσθήρ και η Νετζμά, η Εβραία και η Παλαιστίνια, δεν θα συναντηθούν ποτέ ξανά. Θα 'χουν ανταλλάξει μονάχα ένα βλέμμα αλλά η καθεμιά, στη δική της εξορία, δεν θα πάψει να σκέφτεται την άλλη.
Με δεξιοτεχνική όσο και ποιητική γραφή –η αφήγηση περνά διαδοχικά από την Εσθήρ στη Νετζμά και από το πρώτο πρόσωπο στο τρίτο– ο νομπελίστας Λε Κλεζιό, σε αυτό το βιβλίο, του που θεωρείται από τα καλύτερά του, αφηγείται μια απλή και ανθρώπινη ιστορία, καταφέρνοντας ωστόσο να συγκλονίσει τον αναγνώστη του